Lezen begint vóór het eerste leerjaar (groep 3 in Nederland), voordat je kind letters aangereikt krijgt op school. Het begint op het moment dat je zoon of dochter weet dat woorden uit tekens bestaan en dat die tekens een bepaalde klank vertegenwoordigen. Technisch lezen is dan het omzetten van die gelezen letters in de juiste klank of om het met jargon te zeggen “verklanken”. Afhankelijk van de methode die er op school wordt gebruikt, komt er een bepaalde set woorden aan bod: eerst korte met 1 lettergreep en daarna bouwt het op met meerlettergrepige woorden, woorden met clusters van medeklinkers. Hardop lezen met de juiste toon en ritme is de laatste stap.
Waarom is goed technisch lezen belangrijk?
Vlot technisch lezen is de basis om ook andere lessen op school goed te kunnen volgen. Leestechniek is geen doel op zich, maar een voorwaarde om teksten te kunnen begrijpen. Begrijpend lezen is een ander aspect, daar zullen we het in een volgende artikel over hebben.
Hoe werkt technisch lezen?
Stel je voor dat je een taal moet leren lezen die met een ander tekensysteem werkt dan je gewoon bent, denk maar aan hiërogliefen, dan gaat dat zo…
Je ziet eerst grafische tekens en leert ze te onderscheiden van elkaar, voor je ze leert verklanken. Met andere woorden voor je weet welke letter voor welke klank staat.
Hoe vaker je oefent, hoe sneller je volledige woorden herkent en automatiseert. Je moet dan niet meer elke letter apart hakken en plakken (of het woord zoemend lezen).
Hoe kan je als ouder helpen?
Begin er op tijd aan: je kan al aan taalbewustzijn en letterkennis werken in de kleuterklas. Dit doe je door letters zelf aan te duiden en te laten herkennen in prentenboeken aan de hand van visuele geheugensteuntjes bv S van slang, V van vogel… Of door woordjes mondeling uit elkaar te halen en terug samen te brengen bv B-OO-M. Dit helpt de auditieve synthese, het samenbrengen van verschillende klanken tot een woord.
Belangrijk is dat je bij verklanken en auditieve synthese de letters zegt zoals je ze uitspreekt in het woord. Dus "sss" en niet “es” voor S, "vvv" en niet “ve”, "mmm" en niet “em”…
Zingend/zoemend lezen is een optie om woordjes te lezen nadat de letters apart gekend zijn. Meer info in dit filmpje van Uitgeverij Zwijsen: https://youtu.be/R8GfwbiUVgk
Voorlezen, samen lezen met broer/mama en dan pas alleen lezen is een goede volgorde: kinderen leren ook wanneer ze woorden horen van iemand anders.
Herhaling is goed, dit mag gerust dezelfde tekst of woordenreeks zijn.
Aan het begin van het oefenen fris je even de moeilijke letters op.
Kies voor boekjes met een duidelijk lettertype en voldoende grote interlinie.
Oefen elke dag op een speelse manier
Doe letterspelletjes buiten in de tuin of in de woonkamer, hang de letters op en laat je kind er zo snel mogelijk naartoe lopen.
Maak een memo met letters of korte woordjes.
Laat je kind bepaalde letters in reclamefolders aanduiden met fluo of laat hem letters zoeken in de krant.
Interessante links